ارزیابی پاسخ به تنش کم‌آبی در اکوتیپ‌های مختلف آویشن دنایی (Thymus daenensis subsp.daenensis) با استفاده از شاخص‌های تحمل تنش

Authors

  • جلال خورشیدی دانشجوی سابق دکتری فیزیولوژی و اصلاح گیاهان دارویی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج
  • مجید شکرپور استادیار، گروه باغبانی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج
  • وحیده ناظری دانشیار گروه باغبانی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج
Abstract:

به منظور ارزیابی تحمل به تنش کم‌آبی آویشن دنایی (Thymus daenensis subsp.daenensis)، بذر هشت اکوتیپ جمع‌آوری‌شده از مناطق مختلف، پس از تولید نشا در گلخانه، در مزرعة پردیس کشاورزی دانشگاه تهران در شرایط مختلف آبی کشت شد. آزمایش به‌صورت طرح کرت‌های خرد‌شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. عامل اصلی شامل سطوح مختلف آبیاری نرمال، قطع آبیاری در مرحلة رویشی و قطع آبیاری در مرحلة زایشی و عامل فرعی، هشت اکوتیپ مختلف (ملایر 1، ملایر 2، جوزان، اراک، خانه میران بالا، خانه میران پایین، زاغه و شازند) بود. برداشت گیاهان در مرحلة تمام‌گل انجام گرفت و وزن خشک، درصد اسانس و شاخص‌های تحمل به تنش اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که اکوتیپ‌ها، تحت تیمارهای مختلف از لحاظ میزان اسانس، واکنش‌های متفاوتی نشان دادند. به‌طور‌کلی، افزایش شدت تنش موجب کاهش مادة خشک شد. همبستگی قوی بین عملکرد مادة خشک با شاخص‌های تنش مشاهده شد. شاخص‌های میانگین هندسی (GMP)، شاخص تحمل به تنش (STI)، میانگین حسابی (MP) و میانگین هارمونیک (HAM) مناسب‌ترین شاخص‌ها برای انتخاب اکوتیپ‌های متحمل و برتر شناخته شدند. بر‌اساس مجموع این شاخص‌ها، اکوتیپ‌های اراک، خانه‌میران بالا و خانه‌میران پایین اکوتیپ‌های برتر برای مطالعات آتی انتخاب شدند. به‌طور‌کلی، این گیاه تحمل بالایی به تنش کم‌آبی نشان می‌دهد و گزینة مناسبی برای کشت در شرایط کم‌آبی و دیم است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

روابط بین صفات در اکوتیپ‌های آویشن دنایی (Thymus daenensis subsp. daenensis) تحت شرایط بدون تنش و تنش خشکی

روابط بین صفات در اکوتیپ‌های آویشن دنایی، آزمایشی در دو محیط بدون‌ تنش و واجد تنش خشکی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 4 تکرار در سال زراعی 97-1396 در شهرستان ابرکوه بررسی شد. برای تعیین روابط بین صفات از همبستگی ساده و برای تعیین صفات مؤثر و نیز میزان اثرات مستقیم و غیرمستقیم آنها بر وزن خشک اندام ‌هوایی به‌ترتیب از رگرسیون گام‌به‌گام و تجزیه علیت و همچنین جهت یافتن عوامل پنهانی که باعث ای...

full text

استفاده از نشانگرهای اینترون-اگزون برای ارزیابی تنوع ژنتیکی در دو زیرگونه آویشن دنایی (Thymus daenensis)

مطالعه تنوع ژنتیکی در گیاهان دارویی از اهداف مهم اصلاحی و تکاملی است. در بررسی حاضر، تنوع ژنتیکی دو زیرگونه آویشن دنایی با استفاده از آغازگرهای نیمه‌تصادفی اینترون-اگزون مطالعه شد. از 30 آغازگر استفاده شده، 98 درصد چندشکلی از 633 نوار تکثیر شده، ایجاد شد. بیشترین محتوای اطلاعات چندشکلی را آغازگرهای ISJ5 و ISJ9 و کمترین مقدار را IT15-32 به خود اختصاص داد. بیشترین شاخص نشانگر را آغازگر IT10-6 ایج...

full text

اثر نانو ذرات نقره بر تحمل به تنش خشکی دو گونه آویشن دنایی (Thymus daenensis Celak) و باغی (.Thymus vulgaris L) در مرحله جوانه زنی و رشد اولیه

در سراسر دنیا یکی از مهم­ترین عوامل غیرزیستی و محدودکننده جوانه­زنی و همچنین رشد اولیه گیاهچه ­ها، تنش خشکی است. جوانه ­زنی به‌شدت تحت تأثیر عوامل محیطی به‌خصوص رطوبت قرار می­گیرد. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثرات نانو ذرات نقره بر شاخص­های جوانه­ زنی دو گونه آویشن دنایی (Thymus daenensis Celak) و آویشن باغی (Thymus vulgaris L.) به‌صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه عامل (گونه و نانو ذ...

full text

بهینه‌سازی پایداری حرارتی روغن سویا تحت تأثیر اسانس آویشن دنایی (Thymus daenensis Celak) با استفاده از روش سطح پاسخ

پایـداری اکســیداتیو روغن‌ها و چربی‌ها تحـت تأثیر عــوامل مختلفی مانند اکسیژن، نور، حـرارت، یون‌های فلـزی و آنزیم‌ها قرار می‌گیرد. آنتی‌اکسیدان‌های مصنوعی، با وجود کارایی بالا به‌دلیل احتمال سمیت و سرطان‌زایی، زیر سؤال قرار گرفته‌اند. هدف از این تحقیق، بهینه‌سازی پایداری حرارتی روغن تحت تأثیر اسانس آویشن دنایی می‌باشد. در این مطالعه روغن سویا تحت شرایط مختلف دمای سرخ کردن (150، 170 و 190 درجه س...

full text

ررسی تأثیر عوامل اکولوژیک بر ترکیب‌های اسانس ژنوتیپ‏های مختلف آویشن دنایی (Thymus daenensis Celak) با استفاده از تکنیک رج‌بندی

شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.196.94.2.1576.1610 آویشن دنایی با نام علمی Thymus daenensis Celak یکی از گونه‌های انحصاری کشور ایران می‌باشد. از آنجا که این گونه یکی از باارزش‌ترین گیاهان دارویی منطقه زاگرس مرکزی است، بهره‌برداری بی‌رویه آن را در معرض خطر انقراض قرار داده است. تکنیک رج‌بندی (Ordination) ازجمله روش‌هایی می‌باشد که ارتباط بین گیاه...

full text

ارزیابی تنوع ژنتیکی در توده های ایرانی آویشن دنایی (thymus daenensis)، با استفاده از نشانگر مولکولیrapd

چکیده آویشن گیاهی معطر، دارویی و بومی ایران است. 14گونه آویشن در ایران شناسایی شده است که در نواحی مختلف جغرافیایی و اکولوژیکی کشور پراکنده اند. در بین گونه ها، گونه آویشن دنایی thymus daenensis به طور وسیعی در غرب کشور گسترش دارد و دارای کاربردهای داروسازی است. اطلاع از تنوع بین و درون گونه ای راهکارهای حفاظت ژنتیکی برای جمعیت های کوچک در حال انقراض فراهم می نماید. امروزه نشانگرهای مولکولی مخ...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 46  issue 4

pages  563- 573

publication date 2015-12-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023